Ken je dat? Dat je de neiging hebt om laat naar bed te gaan en moeite hebt om ’s ochtends uit bed te komen? Dat je veel behoefte aan slaap hebt? Dat je stressgevoelig bent, snel angstig en bezorgd wordt en je geneigd bent om je terug te trekken? Dat je altijd wel last hebt van kwaaltjes en pijntjes?  Grote kans dat je je dan kunt identificeren met het stresstype Hypo S.

In een eerdere blog heb ik uitgelegd dat er 4 verschillende stresstypen zijn. Onderzoek naar de manier waarop de HPA-as en het autonome zenuwstelsel op elkaar inwerken bij chronische stress heeft geleid tot de indeling in deze 4 stresstypen.

Iedereen reageert anders op een probleem en laat een andere stressrespons zien. De één is ook stressgevoeliger dan de ander. De één zijn moeheid komt door slecht slapen en de ander voelt zich nooit echt uitgerust, ook niet na een goede nacht.

De meeste mensen herkennen één van de typen als hun primaire type. We zijn geneigd om op een voorspelbare manier op uitdagingen te reageren. Het is niet statisch, maar een voorkeursreactie op je gebruikelijke respons op stress. Je kan gedurende je leven variëren in stresstype.

Hyper en hypo verwijzen naar je hormoonhuishouding (de HPA-as) met een verhoogde of verlaagde productie van cortisol, het stresshormoon. De S en de P verwijzen naar het autonome zenuwstelsel, waarbij de S staat voor activatie van het sympatische zenuwstelsel. De P staat voor de parasympatische activiteit die zorgt voor rust en herstel. Elk type kenmerkt zich door bepaald gedrag en een bepaalde disbalans. In mijn eerder blogs heb ik type Hyper S en type Hyper P uitgelegd.

In dit blog kijken we naar het Hypo S type. Als je begrijpt waar en op welke manier je lichaam uit balans raakt, kun je leren wat te doen om weer in een rustige stabiele staat te verkeren.

Begrijpen hoe je lichaam werkt en reageert is cruciaal om steeds weer de balans te hervinden.

Hypo S oftewel ‘hooggevoelig’

De symptomen van het Hypo S type zijn minder opvallend dat die van het Hyper S type. Dit type heeft een laag cortisolgehalte, veroorzaakt door langdurige blootstelling aan chronische stress. Of een cortisolgehalte wat niet synchroon loopt met het zenuwstelsel. Dit veroorzaakt een continu gejaagd gevoel, vermoeidheid en een minder goed werkend immuunsysteem. Dit leidt tot ontstekingen, pijn en ziekte. Hypo S-typen hebben de neiging om allergieën te ontwikkelen.  Vaak is er sprake van ‘early life stress’ door stress in de baarmoeder en tegenslagen in de prille jeugd, zoals bijvoorbeeld scheiding van ouders of meerdere verhuizingen. Dit maakt dat het Hypo S type een zeer gevoelig afgesteld stressysteem heeft waardoor snel stress wordt ervaren.

Hoe herstelt het Hypo S type van stress?

Om van stress te herstellen is een totale aanpak nodig met aandacht voor ontspanning, slaap, voeding en beweging. Dit is ook de basis van ons Werkenergiemodel. Ontstressen en weer in balans komen is heel persoonlijk. Wat voor de een werkt hoeft voor de ander niet te werken. Belangrijk dus om jezelf te leren kennen, zodat je steeds weer kunt herstellen.

Bij het Hypo S type is de cortisolproductie laag, maar het symphatische zenuwstelsel gaat ongeremd op hoog niveau verder. Dit heeft tot gevolg dat er onvoldoende energie wordt aangemaakt én dat je je gespannen voelt en alert blijft. Het immuunsysteem wordt overactief waardoor ontstekingen ontstaan en je gevoelig bent voor pijn.

Enkele leefregels die belangrijk voor dit type zijn:

• Het is belangrijk om in beweging te komen zonder het lichaam te zeer te belasten. Dit vraagt lichaamsbewustwording. Bewegen in de ochtend, bijvoorbeeld wandelen ondersteunt de cortisolaanmaak.
• De verminderde energie moet worden opgeladen. Zorg dus elke dag voor voldoende herstel en ontspanning en een vast slaapritme.
• Eet elke dag op dezelfde tijdstippen je maaltijden om het ritme van de cortisolafgifte te reguleren, zorg voor een voedzame lunch.
• Voor dit type is het niet goed om je ontbijt over te slaan, ontbijten helpt het ritme van je cortisolafgifte te reguleren.

Neem in de ochtend één kopje koffie om je lichaam wakker te schudden

En dit is maar een deel van de complete aanpak naar herstel. Wil je alles weten over jouw stresstype en leren welke stappen voor jou noodzakelijk zijn om te herstellen van stress en een vitale leefstijl ontwikkelen die past bij jou? Ga dan zelf aan de slag met onze module de Stressmanager of neem contact op.

Bronnen

S. McClellan, B. Hamilton, Chill 2010

C. Karsten, Daar ga ik weer! 2015

Cortisolmanager, Grip op werkstress.