De feestdagen in december brengen warmte, gezelligheid en verbinding, maar zijn voor veel mensen ook een bron van ‘kerststress’.
Van cadeau-inkopen en familieverplichtingen tot het afronden van klussen op het werk voor het nieuwe jaar. Met enkele inzichten en handvatten kun je echter meer ontspannen genieten van deze bijzondere tijd. En dat is voor elk stresstype weer anders.
Hoe ga jij om met stress?
Weten hoe jouw lijf werkt is essentieel om elke dag weer te herstellen van stress. Juist ook in deze periode. Elke dag gaan mensen in dezelfde context om met stress en toch doet iedereen dat op zijn eigen manier. Zo reageer jij misschien anders op het klaarmaken van een 4-gangen kerstdiner dan jouw partner of je zus.
Er zijn veel factoren die je reactie op stress bepalen zoals je ervaringen in het verleden, je genetische aanleg, je persoonlijkheid, leefstijl en cultuur. Daarom is het ervaren van stress voor ieder persoon uniek. Iedereen heeft dus ook een eigen gebruiksaanwijzing voor herstel, afhankelijk van het persoonlijke stresstype.
Jouw stresstype
Cortisol is ons belangrijkste stresshormoon. Te veel of te weinig cortisol heeft invloed op jouw uitstraling, hoe je slaapt, op je energieniveau, intensiteit van je emoties en het functioneren van je afweersysteem.
Kerststress te lijf: 3 tips voor een stresstype met hoog cortisol
Mensen met een hoog cortisolniveau blijven vaak ‘aan staan’ met onvoldoende herstel. Ze willen ook graag alles onder controle houden. De eerste paar dagen van de kerstvakantie zullen zij echt moeten afschakelen.
- Neem tijd om af te schakelen: Gebruik de eerste paar dagen van je vakantie om geleidelijk af te schakelen. Kerst valt dit jaar midden in de week. Misschien kun je de dagen daarvoor rustig aan doen. Lees een boek, maak een ontspannen wandeling of doe iets wat je helpt om te ontspannen en tot rust te komen.
- Vermijd digitale afleiding: Probeer tijdens je vakantie je schermtijd te beperken, vooral in de eerste paar dagen. Zet meldingen uit, beantwoord geen werkgerelateerde e-mails en beperk het gebruik van sociale media. Dit helpt je om echt los te komen van de dagelijkse hectiek en volledig te genieten van je vrije tijd. Door minder tijd aan schermen te besteden, kun je je beter concentreren op ontspanning en herstel.
- Beweging integreren: Voeg korte periodes van (intensieve) lichaamsbeweging toe aan je dag. Dit kan variëren van een korte wandeling tot een snelle reeks van stretch-oefeningen. Fysieke activiteit is een effectieve manier om cortisol te reguleren. Juist ook tijdens deze dagen waar je waarschijnlijk meer en anders eet dan normaal.
Kerststress te lijf: 3 tips voor een stresstype met laag cortisol
Mensen met een laag cortisolniveau kunnen de neiging hebben om laat naar bed te gaan en moeite hebben om ’s ochtends uit bed te komen. Ze zijn vaak stressgevoelig, sneller angstig en bezorgd. Ze hebben de neiging om zich weg te cijferen voor anderen en vinden het lastig om hulp te vragen.
- Realistische verwachtingen: Stel realistische verwachtingen voor jezelf tijdens de drukke kerstdagen. Vraag hulp, verdeel taken. Je bent niet alleen verantwoordelijk voor de gezelligheid en invulling van de kerstdagen. Maak afspraken met je huisgenoten en gasten. Kies bewust ook waar jij zin in hebt en energie van krijgt. Je hebt ook kerstvakantie.
- Houd ook tijdens de feestdagen een consistent slaapritme: Mensen met een laag cortisolgehalte kunnen zich vaak moe en futloos voelen. Het is daarom cruciaal om een consistent slaapritme aan te houden. Zorg voor voldoende slaap en probeer op dezelfde tijden naar bed te gaan en op te staan.
- Rust en herstel: Plan bewust ook momenten van rust en herstel in deze donkere periode van het jaar. Drukke en gezellige familiebijeenkomsten kosten ook energie. Neem de tijd voor activiteiten die rust geven, zoals lezen, luisteren naar muziek of een rustige wandeling. En misschien plan je dit jaar geen sociale activiteiten? Zou dat kunnen?
Of je nu een hoog of laag cortisolniveau hebt, denk aan jezelf en geniet van deze feestdagen. Doe de dingen waar je blij van wordt én geef toe aan jouw behoefte aan herstel. Zelfzorg is altijd een waardevol cadeau aan jezelf.
Als ontspannen niet meer lukt
En soms lukt het ook niet. Terwijl je zo hard hebt gewerkt met de verwachting dat je in die 2 weken vrij wel weer voldoende kunt opladen. En toch lukt ontspannen niet meer. Of je wordt ziek. En aan het einde van de kerstvakantie zie je er huizenhoog tegenop om weer aan het werk te gaan. Dan is er echt iets anders nodig. Neem dan gerust contact op voor een vrijblijvende intake.