3 Tips om beter samen te werken met verschillende generaties op de werkvloer
Op de huidige werkvloer werken verschillende generaties – van babyboomers tot Gen Z – steeds vaker samen. De verschillende perspectieven en vaardigheden van verschillende generaties biedt veel voordelen. De praktijk laat echter ook zien dat dit kan leiden tot misverstanden en wrijving door uiteenlopende waarden, werkstijlen en verwachtingen.
Een handig model om deze uitdagingen te begrijpen en aan te pakken is de ‘Ladder van Inference’. Dit model helpt ons inzien hoe we van observatie naar conclusie komen en hoe onze onbewuste aannames leiden tot onze acties. In dit blog vind je gebaseerd op dit model drie concrete tips om de samenwerking tussen generaties te verbeteren.
Wat is de Ladder van Inference
Wat is de Ladder van Inference?
De Ladder of Inference (ladder van gevolgtrekking) is een model dat inzichtelijk maakt hoe we onbewust betekenis geven aan onze waarnemingen en ons handelen hierop afstemmen. Een verschillend perspectief kan hiermee beter worden verklaard.
Iedereen neemt een situatie op een eigen manier waar, trekt daaruit eigen conclusies en gaat op grond daarvan over tot actie. Doordat je vanuit je eigen perspectief conclusies trekt kunnen in milliseconden onbegrip en misverstanden ontstaan. Hoe verloopt dit veelal onbewuste proces?
Stap 1| Selectie
Uit een veelvoud van feiten kiezen we bepaalde feiten en andere negeren we.
Bijvoorbeeld: je ziet dat tijdens een vergadering die ene jongere collega heen en weer schuift, op haar horloge kijkt en niets meer inbrengt.
Stap 2| Interpretatie
Aan die feiten kennen we een bepaalde betekenis toe.
Bijvoorbeeld: ze zal wel weer om 16.30u naar huis willen.
Stap 3| Emotie
We krijgen er een bepaalde emotie bij.
Bijvoorbeeld: een geïrriteerd gevoel.
Stap 4| Conclusie
We verbinden een oordeel aan de interpretatie.
Bijvoorbeeld: die jongere generatie loopt de kantjes ervan af.
Stap 5| Actie
Op basis van de conclusie kom je tot actie.
Bijvoorbeeld: met een veelbetekenende blik rond je de vergadering af en vermeld met een zucht dat er tegenwoordig strakke werktijden zijn. De jongere medewerkers staan onmiddellijk op en lopen weg. Dit bevestigt jouw conclusie.
Klik hier voor een filmpje dat het model nog eens uitlegt.
Een vicieuze cirkel
De conclusies die we trekken versterken de al bestaande overtuigingen. Hierdoor ontstaat er een vicieuze cirkel.
Onze overtuigingen hebben namelijk weer invloed op het selecteren van feiten uit de gebeurtenissen om ons heen.
Ons brein selecteert gemakshalve de informatie en feiten die onze mening steeds weer bevestigt.
Hoe kan het model je helpen?
Door het gebruik van het model kun je leren om objectiever naar de feiten te kijken en op een positieve manier gebruik te maken van je overtuigingen en ervaringen. Je kan de Ladder of Inference op verschillende manieren gebruiken:
- bewust te worden van je eigen denken en redeneren;
- het zichtbaar maken en delen van je eigen redeneerproces voor anderen; en
- je kunt het denken en redeneren van anderen onderzoeken.
Het is een helpende tool om (opnieuw) te leren kijken naar je collega’s van verschillende generaties met hun verschillende waarden en werkstijlen. De eerste stap om met een meer open mind naar je collega’s kijken begint met vertragen
Drie concrete tips om de samenwerking tussen generaties te verbeteren
# Tip 1 Vertraag je denkproces en herken je oordelen
Wanneer we naar onze collega’s kijken, maken we vaak snel aannames zonder deze bewust te overwegen. Stel dat je als babyboomer een jongere collega tijdens een vergadering veel op zijn telefoon ziet kijken, dan zou je dit gedrag zomaar als onbeleefd of ongeïnteresseerd kunnen interpreteren.
Tip: Neem de tijd om je eigen denkproces te vertragen voordat je een oordeel velt. Vraag jezelf af: “Op basis van welke informatie trek ik deze conclusie?” en “Zijn er andere verklaringen mogelijk voor wat ik waarneem?” Door je bewust te zijn van hoe je tot een conclusie komt, kun je vooroordelen vermijden en de situatie objectiever beoordelen.
# Tip 2 Sta open voor verschillende interpretaties
De manier waarop je een situatie interpreteert wordt sterk beïnvloed door je eigen ervaringen en waarden. Dit maakt ook hoe je naar de verschillende generaties kijkt.
Wat voor jou misschien ongepast lijkt, kan voor iemand anders juist een efficiënte werkwijze zijn.
Bijvoorbeeld, die jongere collega die op zijn telefoon kijkt tijdens een vergadering kan dit doen om snel relevante informatie op te zoeken of notities te maken.
Tip: Probeer je bewust te zijn van je eigen aannames en sta open voor de mogelijkheid dat jouw interpretatie niet de enige juiste is. Stel jezelf open voor andere perspectieven door je collega te vragen naar zijn bedoelingen. Dit kan eenvoudigweg door te vragen: “Hoe gebruik jij je telefoon tijdens vergaderingen?” Dit helpt om misverstanden te voorkomen en wederzijds begrip te vergroten.
# Tip 3 Communiceer duidelijk en vraag naar intenties
De stappen van de Ladder van Inference leiden vaak snel naar conclusies en overtuigingen die ons gedrag beïnvloeden. Als je bijvoorbeeld besluit dat een jongere collega ongeïnteresseerd is op basis van zijn telefoongebruik tijdens de vergadering kan dit ertoe leiden dat je hem minder verantwoordelijkheden geeft of minder serieus neemt. Dit kan zomaar eens gebaseerd zijn op een verkeerde aanname.
Denk aan ANNA: Altijd Navragen Nooit Aannemen
Tip: Communiceer duidelijk en vraag naar de intenties van je collega voordat je actie onderneemt op basis van een conclusie. Stel vragen zoals: “Ik zie dat je vaak op je telefoon kijkt tijdens vergaderingen. Maak jij notities op je telefoon? ” Dit geeft je de kans om je aannames te checken en een betere beslissing te nemen.
Helpende vragen om jezelf te stellen:
- Wat gebeurde er?
- Welke selectie uit de feiten maakte je?
- Welke betekenis gaf je daaraan?
- Welke aanname deed je?
- Wat was het gevolg van deze aanname?
Conclusie
Effectief samenwerken met verschillende generaties op de werkvloer vraagt om bewustwording van je eigen denkprocessen en de bereidheid om open te staan voor andere perspectieven. Door de stappen van de Ladder van Inference toe te passen – het vertragen van je denkproces, openstaan voor verschillende interpretaties, en duidelijk communiceren – kun je misverstanden voorkomen en bijdragen aan een inclusieve en effectieve werkomgeving.
Zo kan iedere generatie optimaal bijdragen aan het succes van het team.